Türk bilim insanlarından dev çalışma, elektrikli araçlar daha güvenli olacak

Fırat Üniversitesi ve İnönü Üniversitesi işbirliği ile TÜBİTAK projesi kapsamında Türk profesörlerin yapımına başladığı sodyum iyon batarya çalışmaları aralıksız sürüyor. Sodyum iyon bataryanın, elektrikli araçlarda kullanılan lityum iyon bataryaya göre birçok avantajı ve güvenliği söz konusu olduğu bildirildi.

Türk bilim insanlarından dev çalışma, elektrikli araçlar daha güvenli olacak

Fırat Üniversitesi ve İnönü Üniversitesi işbirliği ile TÜBİTAK projesi kapsamında Türk profesörlerin yapımına başladığı sodyum iyon batarya çalışmaları aralıksız sürüyor. Sodyum iyon bataryanın, elektrikli araçlarda kullanılan lityum iyon bataryaya göre birçok avantajı ve güvenliği söz konusu olduğu bildirildi.

TÜBİTAK projesi kapsamında Fırat Üniversitesi ve İnönü Üniversitesi işbirliğiyle, sodyum iyon bataryaların verimliliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. Isıya ve hıza karşı daha dayanıklı, termal kaçış riski az olan, deniz suyu ve tuz kaynaklarından elde edildiği için üretim maliyeti daha düşük olan sodyum iyon bataryalar, lityum iyon bataryalara oranla daha az toksik kimyasal ve daha az enerji gerektiriyor. Hammadde bakımından zengin ve uygun fiyatlı olan sodyum iyon bataryanın geliştirilmesi için Fırat Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Canan Aksu Canbay, İnönü Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi ise Prof. Dr. Serdar Altın ve Prof. Dr. Emine Altın’ın çalışmaları aralıksız sürüyor. Proje aşamasında olan sodyum iyon bataryanın tamamlanmasının ardından patenti alınarak elektrikli araçlarda kullanılması planlanıyor.

Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Canan Aksu Canbay, "Gelişen teknolojiyle birlikte bilim insanlarının son zamanlarda bataryalar üzerine hali hazırda yapmış olduğu birçok çalışma var. Tabi bunlar gündelik olarak bilinen ve popüler olan lityum iyon bataryalar, lityum sülfür bataryalar, magnezyum iyon bataryalar, katı hal bataryalar şeklinde sıralanabiliyor. Son zamanlarda avantajları nedeniyle çalışılan bir başka batarya modeli de sodyum iyon bataryalardır. Bizler de Fırat Üniversitesi ve İnönü Üniversitesi iş birliği ile sodyum iyon bataryaların verimliliğinin artırılması katot malzeme optimizasyonu üzerine çalışmalar yapmaktayız. Fırat Üniversitesi’nden paydaş olarak şahsım, İnönü Üniversitesi’nden de Prof. Dr. Serdar Altın ve Prof. Dr. Emine Altın hocamızla beraber TÜBİTAK projesi kapsamında çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Sodyum iyon bataryanın lityum iyon bataryaya göre birçok avantajı söz konusudur. Tabi kullanılan yer ve zamana göre değerlendirilebilir. Özellikle elektrikli araçlarda kullanılan bataryalarda yangına sebep olan termal kaçış riskinin sodyum iyon bataryalarda düşük olması bizim için önemli bir faktör. Aynı zamanda lityum elementiyle sodyum elementini karşılaştırdığımızda lityum elementinin dünyada belirli bölgelerden elde edilmesi, ancak sodyum elementinin deniz suyundan veya tuz kaynaklarından elde edilmesi sodyum iyon elementinin maliyetini düşürmekte ve bu büyük ölçekli enerji depolama sistemleri için çok büyük bir avantaj sağlamaktadır. Üretim sürecinde de sodyum iyon batarya, lityum iyon bataryaya göre daha az toksik kimyasal ve daha az enerji gerektiriyor" dedi.

"Güvenlik açısından da sodyum iyon bataryalar bizim için avantajlı durumdadır"

Üretilen bataryaların verimliliğinin artması ve literatürde gerçekten yetkin bir yere ulaşılması halinde patentinin alınmasını ve uygulamaya geçilmesini hedeflediklerini belirten Prof. Dr. Canbay, "Kullanılabilirlik açısından sodyum iyon bataryalardaki termal kaçış riski düşük olduğundan ve bu tamamen hücre yapısı ve elektrolit kimyasıyla ilgili olduğundan termal kaçış riski ve aşırı ısınma riski düşük oluyor. Bunlar da yangının oluşmasının engelleyici faktörler olarak değerlendiriliyor. Dolayısıyla güvenlik açısından da sodyum iyon bataryalar bizim için avantajlı durumdadır. Sodyum iyon bataryaların özellikle düşük sıcaklıklarda kararlı çalışma kapasitesi lityum iyon bataryalara göre daha olumludur. Bu da bize soğuk iklimli bölgelerde ya da düşük hızlı elektrikli araçlar için kullanımda bir avantaj sağlamaktadır. Gelecek potansiyelini düşündüğümüzde ve endüstriyel açıdan baktığımızda da sodyum iyon bataryalar, lityum iyon bataryalara özellikle güvenlik açısından ve üretim aşamasındaki maddi açıdan bir destek olarak ön görülebilmektedir. İnönü Üniversitesi’ndeki hocalarımızla beraber bu çalışmaları yapıyoruz. Birçok makale yayınladık, uluslararası camiada makalelerimiz kullanıldı. Bir sonraki adım da eğer ürettiğimiz bataryaların verimliliği artırılmış ve literatürde gerçekten yetkin bir yere ulaştığımızda bunun patentinin alınmasını ve uygulamaya geçilmesini hedefliyoruz" ifadelerini kullandı.